Home office – czy pracodawca może skontrolować pracownika podczas pracy z domu?

Jak podają dane GUS wzrost pracy zdalnej dało się zauważyć jeszcze przed wprowadzeniem lockdownu. W marcu2019 roku 4,8% zatrudnionych na etacie pracowało na home office. W I kwartale br. było to już 6,8%, przy czym dwa ostatnie tygodnie marca dały 14,2% pracowników zdalnych. Blisko 90% ankietowanych badania ARC Rynek i Opinia twierdzi, że praca zdalna zacznie wypierać pracę na miejscu w siedzibie firmy. Badania rynku pracy coraz częściej wskazują, że nawet po zakończeniu pandemii większość zatrudnionych pozostanie w domu, który stanie się miejscem pracy na stałe.

Nowa rzeczywistość

Ale co w wypadku, gdy pracodawca zaczyna mieć podejrzenia, iż pracownik nie przestrzega opracowanego regulaminu home office? Czy ma on wtedy prawo skontrolować zatrudnionego i sprawdzić jakość jego pracy w miejscu zamieszkania? Co to znaczy w szczegółach?

Sytuacja związana z pojawieniem się COVID-19 wymusiła wręcz na pracodawcach oraz ich pracownikach do przeorganizowania systemu pracy. Szacuje się, że ¾ pracujących umysłowo zmieniła system pracy na zdalny. Część zatrudnionych bardzo dobrze odnalazła się w nowej rzeczywistości, inni nieco gorzej. Część pracodawców narzeka na spadek wydajności pracownika. Dla niektórych zatrudnionych zderzenie się z nową rzeczywistością wymaga dłuższego procesu zaakceptowania nowych warunków pracy.

Zazwyczaj pracodawca kontroluje pracownika za pośrednictwem korespondencji mailowej oraz podczas telefonicznych rozmów. Oczywiście głównym wyznacznikiem są widoczne efekty wykonywanej pracy. Co jednak w sytuacji, gdy działania te nie są wystarczające?

Kontrola pracowników w miejscu zamieszkania

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, na podstawie art. 100 § 1 KP,  do głównych obowiązków pracownika należą wykonywanie pracy sumiennie i starannie oraz stosowanie się do poleceń przełożonych.

Na podstawie obowiązujących przepisów dotyczących telepracy pracodawca ma zgodnie  z treścią art. 6714KP prawo do kontroli  pracownika w miejscu wykonywania pracy. W przypadku pracy w domu pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę:

• wykonywania pracy,
• w celu inwentaryzacji, konserwacji, serwisu lub naprawy powierzonego sprzętu, a także jego instalacji,
• w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Aby przeprowadzić kontrolę pracodawca musi uzyskać zgodę pracownika wyrażoną na piśmie, lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej, albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.

Wykonywanie czynności kontrolnych nie może naruszać prywatności pracownika i jego rodziny ani utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych, w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

 

Kontrola pracodawcy zgodnie z treścią art. 111 KP kontrola powinna być bowiem adekwatna do sytuacji i nie może naruszać godności i dóbr osobistych.